maandag 8 april 2013

Blog college week 7: Dom Hans van der Laan(DHL) de Bossche school.

De Bossche school

DHL: Is een echte modernist, een functionele architect. Geen gebruik van ornamenten
Zijn ontwerpen ontstaan niet visueel. Een ontwerp begint dus niet met schetsen.
Het is geen artiestenwerk maar gewoon goed bedacht.
DHL is de grondlegger van de architectuurstroming de Bossche school. 

Absolute maten komen niet meer uit een goddelijk systeem. Spreekt nog wel van een toonzetting van muziek maken met de natuur. Het gaat er om dat je verschillende geluiden hoort in je gehoor. Vanuit deze menselijke maatsystemen maakt DHL maatsystemen.
Meeste modernisten maken “knip” in de tijd. Hiermee wordt bedoeld dat ze net doen alsof het verleden niet bestaat.
Modernisten vinden de wereld opnieuw uit.
DHL gaat kijken naar andere culturen (Mexico) ter inspiratie.

Definitie DHL over ruimtes:
Ruimtes worden afscheiden met massa en ruimtes worden onderscheiden door massa.
De vader van DHL was ook een architect, de kleine DHL mocht vaak mee naar de bouw en was geïntrigeerd door het betonstortingsproces. Met name de zeef die werd gebruikt om stenen voor beton te filteren de te gebruiken stenen vallen door de zeef en de te grote stenen blijven erop liggen.
DHL was geïnteresseerd in het steentje wat precies zo groot is de maas van de zeef zelf.
Bestaat niet “een limiet.”
DHL Zoekt naar maten die je met je verstand kan onderscheiden deze vind je niet in de natuur.
DHL wil Verhoudingen vastleggen waardoor er een gamma van tonen ontstaat.
Zo moet er een gamma zijn van groottes. Dit wordt het plastisch getal.
Je beperkt hiermee de maten van het gebouw. De andere maten zijn vals en wil je niet gebruiken.
“Gebouw krijgt een verstaanbaarheid”.
“Ruimte is gebaseerd op wat je als mens kunt onderscheiden in groottes”.
“Vanuit het waarnemen van de mens komt er een systeem”.
Je kan 36 vormen maken met het maatsysteem van DHL.
Het gaat in de architectuur om de delen waaruit het gebouw bestaat, met elkaar samen te brengen. Breedte van een muur en een kolom moet samengaan met de maten van de ruimte. En dit weer samengaan met de natuur.

Blanke vormen: Hierop zijn alle grote zalen op gebaseerd. Zo zijn ook de Stonehenge gemaakt. Dit ze vormen zijn al bekend in de oudheid. Fijne volumes om in te verblijven.
Volumes kun je samenbrengen
Volumes gaan liggen, zitten en staan.

Video Bossche school : in beeld, 5min film
Dom is de titel van een priester
De architecten die de theorieën van DHL aanhangen worden Bossche school architecten genoemd.
De ideeën van DHL over architectuur vormen de basis van de Bossche school.

Als waarnemer (mens) heeft de aarde zelf geen vorm. Alles is plat. Als je er een stuk uit haalt dan heeft dit direct een vorm. Om vervolgens ruimtes af te scheiden moeten er meerdere volumes worden toegepast aan alle kanten (muren). DHL zegt: nergens in de natuur vind ik iets waar ik een ruimte homogeen mee kan afscheiden. Dus moet er altijd vormen met elkaar worden verbonden: construeren”. Dat noemt hij de techniek van het bouwen: samenvoegen van vormen. Deze ontrokken vormen van de aarde worden bepaald door de architect. Hier begint de leer van DHL het bepalen van de maten van deze volumes “massieve uitgebreidheid.”
DHL bedacht het volgende experiment:
Stap1: Knip een aantal vellen papier door midden. Bij het doormidden knippen van deze papieren blijkt dat men meestal 1/25ste van het midden af zit. Deze 1/25ste is volgens DHL het kleinst mogelijke verschil dat een mens kan waarnemen tussen twee grote. Dit vel papier kan overigens ook vervangen worden door een touw. Als mens ervaren we de twee stukken touw of vellen papier als grofweg even groot. Er is natuurlijk wel verschil zichtbaar als we deze vierkantjes of stukjes touw naast elkaar leggen. Op http://www.morphothek.de/messungwahrnehmung.htm kan je dit zelf ervaren.
                Stap2: Pak 36 vierkantjes en laat deze allemaal 1/25ste in grote verschillen (vier procent) om deze vervolgens door elkaar te husselen. Deze worden gerangschikt  in groepen van vijf groepen van zeven vierkantjes. Hierdoor blijft er één vierkantje over. Deze vormt de eerste groep tevens wordt er nog één groter vierkant aan toegevoegd Het grootse vierkantje van elke groep noemt DHL een drempelmaat. Er zijn in totaal zes drempelmaten. De verhoudingen tussen deze vierkantjes noemt DHL het plastisch getal. Er worden vervolgens worden er nog twee vierkantjes toegevoegd, een allerkleinste en een allergrootste in de zelfde verhouding natuurlijk. Waardoor er acht vierkanten ontstaan.
Afbeelding van de Morfotheek
Dit matenstelsel is de basis voor driedimensionale vormen die DHL toepast in de Bossche school. Dit matenstelsel van blokken heet de Morfotheek. Hiernaast is een afbeelding van de Morfotheek. De meeste Bossche school architecten hadden echter allemaal hun eigen blokkendoos.


DHL heeft het Plastisch Getal ook wiskundig benaderd. Deze benadering lijkt op die van de Gulden Snede. Het grote verschil is dat de Gulden Snede uitgaat van twee dimensies en omdat architectuur driedimensionaal  is heeft DHL er voor gekozen om het plastisch getal te baseren op drie dimensies. Hiervoor is de volgende formule   wat op te lossen is als 
Citaat Wikipedia: “Het plastisch getal is de limiet van de verhouding van twee opeenvolgende termen in de rij van Padovan en de rij van Perrin. Het staat tot deze reeksen in dezelfde relatie als de gulden snede tot de rij van Fibonacci en de zilveren verhouding tot de Pellgetallen. Het plastisch getal is tevens het kleinste Pisotgetal.
Zoals de gulden snede uitgedrukt kan worden als kettingwortel met vierkantswortels, zo laat het plastisch getal zich schrijven als kettingwortel met derdemachtswortels:”
  

Plastisch getal toegepast DHL begint bij de kleinste maat: dit zijn de wanddiktes. Dit noemt men de begineenheid. Alle opvolgende groottes zijn aan de wanddikte gerelateerd.  Waar de wanddikte kan worden gezien als “1” dan volgende maten in volgende verhouding:  4:3, 7:4, 7:3, 3, 4, 16:3. De dikte van de wand bepaald ook de dikte van de kolom. 

Vanuit deze dikte wordt de breedte van de kolom bepaald.


Twee kolommen samen met de balk erboven vormen een travee.



De herhaling van de travee vormen samen een muur.


De muren samen vormen een galerij.


De galerij vormt samen met een andere galerij een zaal.

Deze verhoudingen gaan door tot en met het atrium en de gebouwen er omheen. DHL maakt de vergelijking met de muziek. De verhoudingen vormen een symfonie. Dit heeft een sterke verwantschap met de Renaissance. Tot slot heeft DHL willen waarschuwen dat een te letterlijk en gemakkelijk gebruik van deze verhoudingen kan leiden tot inhumane gebouwen.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.